Korzeni aikido należy szukać w japońskiej tradycji budo. Aikido oparte jest na idei aiki, czyli braku oporu i bezpośredniego przeciwdziałania wobec napotkanej siły. Nazywa się je także „sztuką walki bez przemocy” czy „sztuką walki nie-przemocy”. Przekaz bazuje na równoważeniu energii (harmonizacji energii) i respekcie przeciwnika. W aikido nie przeprowadza się zawodów. Choć współczesne aikido wiąże się najczęściej z O’sensei Morihei Ueshibą (1883-1969), to należy pamiętać, że jest ono swoistą syntezą, czerpiącą z tradycji budo.
Początki praktyki opartej na idei aiki sięgają XI wieku. Wtedy to Minamoto no Yoshimitsu Shinra Saburo (1045-1127), opracował sztukę walki opartą na braku oporu i reaktywności (przeciwdziałania) wobec przeciwnika. Pierwotna nazwa brzmiała Aiki-In-Yo-Ho, w tłumaczeniu: jednoczenie energii jing i jang.
Syn Yoshimitsu był założycielem klanu Takeda, który stał się znanym rodem wojowników. Najbardziej znaną postacią historyczną reprezentującą ten ród był Takeda Shingen, ale dla historii aikido postacią wyjątkowego znaczenia był Sokaku Takeda (1870-1943), który jako nauczyciel przekazywał tajniki Daito ryu Aiki jutsu mistrzowi Morihei Ueshibie. Współczesne aikido ma swoje źródło w Daito ryu Aikijutsu, które z kolei wynika z wielowiekowej tradycji kultywowanej przez ród Takeda. Inne nazwy, pod którymi ród Takeda przekazywał swoje techniki to Takeda ryu czy Oshikiuchi. Innym znamienitym rodem, o wielkim wpływie na historię japońskiego budo, który stanowi źródło technik praktykowanych w aikido jest ród Yagyu, ponieważ Ueshiba czerpał także inspiracje ze szkół Yagyu Shinkage ryu (techniki miecza) i Yagyu Shingan ryu (techniki ręczne).
Głębię tradycji Japonii odczułem podczas pobytu w dojo rodu Yagyu, położonego w górach w prefekturze Nara. Zgłębianie tajników sztuki miecza, panujący duch tego miejsca, związany z legendarnymi protoplastami rodu Yagyu, spoczywającymi w pobliżu dojo, uświadomił mi znaczenie, jakie dla naszych mistrzów miało korzystanie z takiej spuścizny.
Aikido zakłada realizację zasad etycznych i estetycznych, związanych m.in. z filozofią taoizmu i neokonfucjanizmu, mających na celu doskonalenie człowieka we wszystkich sferach życia – fizycznej, emocjonalnej, intelektualnej i duchowej.
W naszej szkole tradycja łączy się z teraźniejszością za pośrednictwem mistrza Hirokazu Kobayashiego Soshu (1929-1998) – ucznia Ueshiby, z którego przekazu zainspirował mnie do zgłębiania japońskiego aikido i budo.
Obserwacja wykonywanych technik, pozostawia nieodparte wrażenie, że towarzyszą one jedynie obrazowaniu czegoś ważniejszego, do czego zaprasza i na co naprowadza mistrz. Przekaz Kobayashiego wymagał od uczniów czujności, inteligencji i zaangażowania.
Autor – Robert Gembal Shihan
Morihei Ueshiba
Hirokazu Kobayashi